สแตนเลสคืออะไร? มีกี่เกรด? แบบไหนที่นิยมใช้กัน?
สแตนเลสคืออะไร?
สแตนเลส สตีล (Stainless Steel) เป็นโลหะที่ผสมระหว่างเหล็ก คาร์บอน (C) และโครเมียม (Cr) ซึ่งการที่ผสมโครเมียมเข้าไปในตัวเหล็ก ทำให้โครงสร้างของเหล็กมีการสร้าง “สารโครเมียมออกไซต์” ขึ้นมา ซึ่งสารชนิดนี้ช่วยป้องกันไม่ให้เกิดสนิม ทำให้สแตนเลสทนทานต่อการกัดกร่อนสูง จึงเกิดสนิมได้ยาก
สแตนเลสนั้นมีหลากหลายชนิดแตกต่างกันตามส่วนผสมของสาร เพื่อทำให้สามารถใช้งานได้หลากหลายมากขึ้น
ส่วนผสมอื่นๆ ตัวอย่างเช่น
- สารโครเมียม (Cr) : เป็นส่วนประกอบหลักที่ทำให้เหล็กทนต่อการเกิดสนิมและการกัดกร่อนต่างๆ
- สารนิเกิ้ล (Ni) : ช่วยเสริมให้เกิดสนิมยากขึ้นและทำให้สแตนเลสไม่ดูดแม่เหล็ก
- สารโมลิดินั่ม (Mo) : ช่วยเสริมให้เกิดสนิมยากขึ้นและคงทนต่อสารเคมี เช่น คลอรีน (CL)
- สารคาร์บอน (C) : ทำให้สแตนเลสแข็งขึ้น ถ้าผสมคาร์บอน (C) น้อย สแตนเลสจะเหนียว แต่ถ้าผสมคาร์บอน (C)มาก สแตนเลสจะยิ่งแข็ง
สแตนเลส หลักๆจะมี 5 ประเภท
1. ออสเตนิติก (Austenitic)
ออสเตนิติก เป็นสแตนเลสที่มีส่วนประกอบเป็นคาร์บอน (C) อย่างน้อย 0.15% โครเมียมอย่างน้อย 16 % และนิกเกิล (บางเกรดอาจมีผสมแมงกานีส) สแตนเลสชนิดนี้สามารถนำมาใช้งานได้อย่างกว้างขวาง โดยสแตนเลสเกรดที่พบได้ในกลุ่มออสเทนนิติก คือ สแตนเลสเกรด SUS200 Series, SUS304, SUS316 , SUS304L, SUS316L, SUS310 , SUS321
คุณสมบัติของกลุ่มออสเตนิติก
- ทนต่อการกัดกร่อนได้ดีมาก
- สามารถขึ้นรูปและประกอบได้ดีมาก
- ใช้กับงานที่เกี่ยวข้องกับความสะอาดและอนามัยได้ดี
- แข็งแรง และยืดหยุ่นสูง
- แม่เหล็กดูดไม่ติด
- ทนอุณหภูมิได้ตั้งแต่เย็นจัดจนถึงประมาณ 600°C
2. เฟอร์ริติก (Ferritic)
เฟอร์ริติก เป็นสแตนเลสที่มีคุณสมบัติพิเศษในการดึงดูดแม่เหล็ก มีโครเมียมเป็นส่วนผสมหลักระหว่าง 10.5-27% (บางเกรดผสมนิกเกิล / ผสมโมลิบดินัม / อะลูมิเนียม / ไทเทเนียม เล็กน้อยหรือไม่มีเลย) สามารถนำมาใช้งานได้หลากหลายไม่แพ้สแตนเลสออสเตนิติก โดยสแตนเลสที่พบได้ในกลุ่มเฟอร์ริติค คือ สแตนเลสเกรด SUS430, SUS430Ti, SUS439, SUS409
มีคุณสมบัติดังนี้
- ทนต่อการกัดกร่อนได้ดี
- ต้านทานการกัดกร่อนใต้แรงเค้นได้ดีกว่า ออสเทนนิติก
- มีข้อจำกัดในการขึ้นรูป ไม่สามารถชุบแข็งได้
- ทนอุณหภูมิได้สูง ถึง 850°C
- แม่เหล็กดูดติด
3. มาร์เทนซิติก (Martensitic)
มาร์เทนซิติก เป็นสแตนเลสที่มีคุณสมบัติพิเศษในการดึงดูดแม่เหล็ก มีส่วนผสมของโรเมียม 12 -14% โมลิบดินัม 0.2-1% นิกเกิล 0-2% และคาร์บอน 0.1-1% สแตนเลสกลุ่มมาร์เทนซิติกจะทนทานต่อการกัดกร่อนได้น้อยกว่าออสเตนิติกและเฟอร์ริติก แต่กลับทนทานและแข็งแรงกว่า 2 กลุ่มข้างต้น นิยมนำมาใช้ในงานที่ต้องการความทนทาน ได้แก่ นำมาทำใบมีด เครื่องมือแพทย์ หัวฉีด เพลา เป็นต้น โดยสแตนเลสที่พบได้ในกลุ่มมาร์เทนซิติก คือ สแตนเลสเกรด SUS403, SUS410, SUS414,SUS416, SUS420, SUS431, SUS416, SUS440A/B/C, SUS501 และ SUS502
มีคุณสมบัติดังนี้
- มีความต้านทานการกัดกร่อนปานกลาง
- สามารถปรับความแข็งแรงได้
- ใช้ในงานอุณหภูมิสูงได้ถึง 593°C
- มีข้อจำกัดในการเชื่อม เนื่องจากมีคาร์บอนสูง
4. ดูเพล็กซ์ (Duplex)
ดูเพล็กซ์ เป็นสแตนเลสที่มีส่วนผสมของโครเมียมอยู่ที่ 19-28% โมลิบดินัมมากกว่า 5% และยังมีส่วนผสมของนิกเกิลน้อยกว่าสแตนเลสกลุ่มออสเตนิติก นิยมนำมาใช้ในงานอุตสาหกรรมน้ำมันและแก๊ส ใช้เป็นอุปกรณ์กลั่นน้ำสำหรับชลประทาน เป็นต้น
มีคุณสมบัติดังนี้
- ทนต่อคลอไรด์ ทำให้ใช้ได้ในสภาพแวดล้อมที่เป็นกรดหรือด่าง
- ต้านทานต่อการกัดกร่อน
- ใช้ในงานเชื่อมและการขึ้นรูปได้ดี
5. เหล็กกล้าชุบแข็งแบบตกผลึก (Hardening Grade) chromium-nickel-copper
เป็นสแตนเลสกที่มีส่วนผสมของโครเมียม 17% และนิกเกิล 4% อาจมีส่วนผสมของทองแดงและไนโอเบียม มีความแข็งแรง ทนต่อการกัดกร่อนได้ด ีและยังขึ้นรูปและชุบแข็งได้ในทีเดียว จึงมักจะถูกนำมาทำเป็นแกนสิ่งต่างๆ เช่น ปั๊ม หัววาล์ว
สแตนเลสเกรดที่นิยมใช้กันในท้องตลาด
สแตนเลสเกรด 304 “SUS 304” นิยมใช้มากที่สุด มีส่วนผสม โครเมียม (Cr) 18% + นิเกิ้ล (Ni) 8%
เป็นสแตนเลสที่ไม่ดูดแม่เหล็ก ทนความร้อน ทนการเกิดสนิม (Oxidation) และการกัดกร่อน (Corrosion) ได้เป็นอย่างดี มักใช้กับงานปั้มขึ้นรูปสูง ๆ เช่น การทำอ่างซิงค์หรือภาชนะในครัวต่าง ๆ หม้อ กระทะ บานพับ ลูกบิด เป็นต้น
สแตนเลสเกรด 316 “SUS 316” นิยมใช้รองลงมาจาก สแตนเลส เกรด 304 มีส่วนผสมเหมือนสแตนเลสเกรด 304 แต่จะมี สารโมลิดินั่ม (Mo) เพิ่มเข้ามา และลดคาร์บอน (C) จาก 0.08% เหลือ 0.03% ทำให้สแตนเลสเหนียวขึ้นจนขึ้นรูปเป็นสปริงได้ จะเป็นเกรด SUS 316 L (Low Carbon) เป็นสแตนเลสที่นความร้อน ทนการเกิดสนิม (Oxidation) และการกัดกร่อน (มากกว่า 304) โดยเฉพาะสารคลอรีน (CL) จึงนิยมใช้ทำอุปกรณ์ในห้องแลป , เครื่องมือทางการแพทย์ , งานอุตสหกรรมอาหาร , อุตสหกรรมสารเคมีต่างๆ , อุปกรณ์เรือ , ประเภทงานสปริง
สแตนเลส 410 “SUS 410” มีส่วนผสมของคาร์บอนและโครเมียมเป็นส่วนใหญ่ โดยมีคาร์บอน 0.15% และโครเมียม 13% มีความแข็งและทนต่อการกัดกร่อนได้ดีมาก มักใช้ในงานก่อสร้าง สกรูปลายสว่านเกรด 410 และเครื่องใข้ในบ้าน
สแตนเลสเกรด 202 “SUS 202” มีส่วนผสมของ โครเมียม (Cr) นิเกิ้ล (Ni) และแมงกานีส (Mn)
แม่เหล็กดูดไม่ติด ทนต่อสนิมน้อยกว่าสแตนเลส เกรด 304 ใช้ผลิตสินค้าฮาร์ดแวร์ต่างๆ บานพับ กลอนประตู (เกรดไม่สูง)
หากคุณลูกค้ามีข้อสงสัยเพิ่มเติมเกี่ยวกับสเปคสินค้า ขนาด การใช้งาน สินค้าประเภทสแตนเลสหรือสินค้าอื่นๆสามารถติดต่อเราผ่านเว็บไซต์ www.srrfast.com บริษัท เอสอาร์อาร์ ฟาสเทนเนอร์ จำกัด เรามีประสบการณ์การผลิตและจำหน่ายน็อตสกรูมายาวนานกว่า 20 ปี ไว้วางใจให้เราดูแลได้เลยค่ะ ซื้อกับเอสอาร์อาร์ บริการถูกใจ ราคาย่อมเยาว์ คุณภาพได้มาตรฐานตามสากล